Fotografia krajobrazu – najważniejsze wskazówki
Fotografia krajobrazu to nie tylko dziedzina fotografii, ale doskonała okazja do spędzenia czasu w naturze i relaksu. Fotografia krajobrazowa, jak każda inna kategoria, rządzi się jednak swoimi prawami i tajnikami, które pozwolą osiągnąć piękne zdjęcia krajobrazowe. Jeśli czujesz, że fotografowanie krajobrazów to coś, czego chcesz spróbować – koniecznie przeczytaj poniższy poradnik, który podpowie Ci, jak wykonywać najpiękniejsze zdjęcia.
Cechy dobrego zdjęcia krajobrazowego
Najlepsze zdjęcia krajobrazowe nie są dziełem przypadku. Wymagają cierpliwości i skupienia, a także uważnej analizy całego kadru. W przypadku fotografii studyjnej, to fotograf jest kreatorem całej sceny – od świateł, poprzez ustawienie osoby pozującej czy fotografowanego obiektu. W przypadku fotografii krajobrazowej jest inaczej – to fotografujący musi dostosować się do panujących warunków, wyczekać na odpowiedni moment i odejmować od kadru to, co niechciane, aby uzyskać idealne zdjęcie krajobrazowe. Warto pamiętać, że fotografia krajobrazowa to nie tylko widoki natury – w końcu krajobrazem jest wszystko,co nas otacza. Możemy zatem rozróżnić na przykład krajobraz wiejski, leśny, górski, nadmorski, a także miejski, co oznacza, że pole do działań twórczych jest niezwykle szerokie.
Fotografia krajobrazu – zacznij od wyboru miejsca
Jeśli jesteś osobą początkującą w fotografii krajobrazowej, warto zacząć od kadrów, które znajdziesz w swoim najbliższym otoczeniu, i które zapewnią Ci odpowiedni komfort i prywatność podczas fotografowania. Poszukaj intrygujących elementów krajobrazu, które pozwolą zatrzymać wzrok odbiorcy na dłużej. Być może nie uda Ci się za pierwszym razem wykonać idealnego zdjęcia, dlatego ważna dla procesu nauki jest możliwość powracania do danego miejsca, aby poprawiając kolejne ustawienia, sprawdzać, jak zmienia się efekt naszego zdjęcia. Postaraj się znaleźć miejsce, w którym w spokoju będziesz mógł poszukać kadru, gdzie nie będziesz stresować się dużą ilością ludzi, czy innych obiektów poruszających się, które będą psuć Twój wymarzony kadr.
Jak uzyskać dobrą kompozycję w fotografii krajobrazowej
Podstawową cechą dobrego zdjęcia jest jego kompozycja. Ważne jest, aby przed naciśnięciem spustu migawki, zastanowić się, co chcemy przekazać, co nas w danym krajobrazie zachwyciło i wzbudziło emocje. Istotna jest decyzja, co tak naprawdę jest tematem naszej fotografii krajobrazowej. Dobre zdjęcie krajobrazowe powinno mieć wyraźnie określone plany. Pierwszy plan pozwala na oddanie charakteru zdjęcia i przyciąga uwagę obserwatora. Zapoznaj się z regułą trójpodziału w kompozycji kadru. Według niej, kadr dzieli się trzema pionowymi i trzema poziomymi liniami na 9 równych pól. Ich przecięcia to tak zwane mocne punkty, które skupiają uwagę odbiorcy.
Podczas fotografowania krajobrazu warto także umieszczać horyzont według linii poziomych (w 1/3 kadru) i unikać kompozycji centralnej, gdzie główny obiekt znajduje się pośrodku kadru. Na dobrą kompozycję ma również wpływ kolorystyka. Świadome komponowanie obrazu pod względem koloru pozwala zwrócić uwagę na najważniejsze elementy. Warto zapoznać się z teorią kolorów, która pozwoli nam lepiej zrozumieć odbieranie i przetwarzanie wrażeń barwnych. Ta wiedza pozwoli Ci także na świadome budowanie kontrastów. Komponując kadr, nie możemy zapominać, aby traktować go jako kompletną całość. Błędem jest zadbanie jedynie o pierwszy plan, a pominięcie tego, co dzieje się w pozostałej części kadru. Aby skomponować udany kadr, należy także przeanalizować linie prowadzące, czyli taki, które w naturalny sposób kierują wzrok ku głównemu elementowi kompozycji. Często te linie tworzą drogi, ścieżki, bieg rzeki itp.
Warto szukać rytmów w naturze i punktów, które je łamią i które mogą stać się dominantą danej kompozycji. Ciekawym zabiegiem jest poszukiwanie naturalnych elementów domykających kompozycję, jak na przykład szpalery drzew, czy intrygujący układ chmur. Można także pokusić się o wykonanie zdjęcia w taki sposób, aby pierwszy plan był nieostry, ale bardzo bliski, a główny temat kompozycji znajdował się w głębi kadru. Często powstają takie zdjęcia na łąkach, gdzie zza rozmytych kwiatów na pierwszym planie, wyłania się główny temat fotografii. Podsumowując, podczas fotografowania krajobrazu, jak podczas każdego innego rodzaju fotografii – przemyślana kompozycja stanowi podstawę dobrego zdjęcia.
Do zdjęć krajobrazowych najważniejsze jest światło
Fotografia krajobrazu, jak żadna inna zależy od światła zastanego, którego nie jesteśmy w stanie kontrolować, w przeciwieństwie do oświetlenia studyjnego. Dlatego, aby fotografować krajobrazy, należy się uzbroić w cierpliwość, a także dobrze przygotować, sprawdzając choćby prognozę pogody oraz godziny wschodu i zachodu słońca. Najbardziej popularnymi porami do fotografowania krajobrazu są niebieska i złota godzina, które pozwalają uzyskać niesamowite efekty świetlne. Termin złotej godziny (ang. golden hour) jest znany prawdopodobnie wszystkim, nie tylko miłośnikom fotografii.
Złota godzina to moment w trakcie wschodu słońca i tuż po nim oraz zachód słońca i chwila przed jego rozpoczęciem. Światło wtedy jest niezwykle ciepłe i niejednokrotnie maluje piękne czerwono-pomarańczowe obrazy na niebie, których refleksów możemy poszukiwać np. w tafli wody. Zdjęcia o wschodzie słońca pozwalają uzyskać niezwykły klimat, niejednokrotnie niemożliwy podczas innych pór dnia, choćby ze względu na panującą zwykle o tej porze pustkę i spokój. Nie oznacza to jednak, że jedynie słoneczna pogoda jest sprzyjająca, aby fotografować krajobrazy. Mglisty dzień jest idealny do ujęć w lesie, dzięki czemu uzyskamy nieco tajemniczy i bajkowy klimat.
Dostosuj czas ekspozycji
Aby uzyskać efektowne zdjęcia krajobrazowe, należy także zadbać o odpowiedni czas ekspozycji. Żeby ustawić go poprawnie, warto wykorzystywać histogram. Zdjęcia krajobrazowe najlepiej wykonywać na niskich wartościach ISO, aby uzyskać możliwie najlepszą jakość obrazu. Aby dobrać poprawny czas ekspozycji, warto się zastanowić, na jakim efekcie zdjęcia nam zależy. Z pewnością każdy zna zdjęcia wodospadów z artystycznie rozmytą wodą – na uzyskanie takiego efektu pozwala użycie długich czasów naświetlania. Ruch traw na wietrze czy rozmycie poruszających się samochodów – to również uzyskamy przy pomocy długich czasów naświetlania. Z kolei krótki czas naświetlania pozwoli nam zamrozić ruch w kadrze.
Jaka przysłona sprawdzi się w fotografii krajobrazowej?
Aby skutecznie fotografować krajobrazy, trzeba zadbać o domknięcie przysłony do odpowiedniej wielkości. Fotografia krajobrazowa charakteryzuje się zwykle małymi otworami przysłony w zakresie f8-f16, dzięki czemu możliwe jest pokazanie wielu planów jako ostrych. Możemy pracować na w pełni manualnych ustawieniach aparatu, ale jeśli jesteśmy początkującymi użytkownikami, możemy także wspomóc się trybem półautomatycznym i wykorzystać priorytet przysłony. Priorytet przysłony to funkcja, w której wybieramy wartość przysłony, a aparat do tego dopasuje wartość ISO i czas naświetlania (jeśli mu na to pozwolimy oczywiście).
Głębia ostrości w fotografii krajobrazowej
Kolejna wskazówka poświęcona będzie głębi ostrości, która odpowiada za to, która część kadru jest ostra. Odpowiednio dobrana głębia ostrości umożliwia uzyskanie unikalnego charakteru zdjęcia. Największą głębię ostrości uzyskujemy wtedy, gdy większość elementów kadru jest ostra, zarówno tych, znajdujących się blisko obiektywu oraz tych w tle. O małej głębi ostrości mówimy, gdy fotografowany obiekt jest ostry, a to co przed nim lub za nim jest nieostre. Warto pamiętać, że poziom głębi ostrości zależy od odległości od fotografowanego obiektu, wartości przysłony oraz długości ogniskowej obiektywu.
Dobór odpowiedniego sprzętu
Aby zrobić udane zdjęcie krajobrazowe, przyda nam się solidny statyw. Szczególnie przydatny okaże się podczas fotografowania na długich czasach naświetlania, gdy zależy nam, aby aparat pozostał w całkowitym bezruchu. Warto wyposażyć się także w obiektywy o różnym zakresie ogniskowych – w zależności co i z jakiej odległości planujemy fotografować. Dobrze sprawdzą się obiektywy w zakresie ogniskowych od 12 do 200mm, dzięki którym można pokazać krajobrazy w różnorodny sposób. Podczas fotografowania krajobrazu na pewno sprawdzi się szerokokątny obiektyw stałoogniskowy.
Warto postawić na wybór lekkich obiektywów, które będą łatwe do noszenia i niezbyt obciążające podczas pracy w terenie. Warto wyposażyć się także w filtr polaryzacyjny lub połówkowy szary. Pierwszy z nich pomaga zredukować efekt odbić w szybach czy wodzie, przyciemnia kolor nieba oraz zwiększa intensywność barw. Filtr połówkowy szary kompensuje zbyt dużą rozpiętość tonalną sceny. Cały sprzęt warto zapakować w wygodny plecak, który pozwoli nam wygodnie i bezpiecznie przenosić sprzęt podczas poszukiwań idealnych kadrów.
Fotografowanie krajobrazów – podsumowanie
Mamy nadzieję, że powyższy poradnik fotografowania krajobrazów przybliży Was do uzyskania dobrego zdjęcia krajobrazowego. Warto pamiętać, że najważniejszym elementem zdjęcia jest jego kompozycja oraz światło. Warto wstać wcześnie i spróbować swoich sił fotograficznych o wschodzie słońca. Drugą doskonałą porą do fotografowania krajobrazu jest zachód słońca, który gwarantuje ciepłe światło o wyjątkowym charakterze. Odpowiednio dobrana przysłona, ISO oraz czas naświetlania to także gwarancja sukcesu. Poza doborem odpowiedniego sprzętu do fotografii krajobrazowej, fotograf musi pamiętać o odpowiednim i wygodnym do noszenia spakowaniu sprzętu, co pozwoli uniknąć dyskomfortu i skupić się jedynie na pracy twórczej. Fotografia krajobrazowa to niełatwa dziedzina fotografii, która wymaga dużo cierpliwości i spokoju, ale potrafi być również formą relaksu lub wręcz medytacji. Podczas następnego wypadu w teren wykorzystaj powyższe wskazówki i stwórz najlepsze zdjęcia krajobrazowe!
