Blog

Jaka ogniskowa do zdjęć portretowych? Kompleksowy przewodnik dla fotografów

Fotografia portretowa to jedna z najbardziej popularnych dziedzin fotografii, której celem jest uchwycenie wyglądu osoby i charakteru osoby. Często pytacie, jaki obiektyw do portretu wybrać? Wybór odpowiedniej ogniskowej jest kluczowym elementem wpływającym na wygląd portretu, a także na to, jak odbiorca postrzega fotografowaną osobę. W artykule tym omówimy różne długości ogniskowych, ich zalety i wady oraz wskazówki, które pomogą wybrać najlepszą ogniskową do zdjęć portretowych.

Czym jest ogniskowa?

Ogniskowa obiektywu, mierzona w milimetrach (mm), odnosi się do odległości między soczewką a matrycą aparatu, gdy obiekt znajduje się w ostrości. Długość ogniskowej wpływa na pole widzenia obiektywu, a tym samym na to, jak szeroki lub wąski jest kadr.

Ogniskowa ma bezpośredni wpływ na wygląd zdjęć portretowych. Krótsze ogniskowe (np. 24mm lub 35mm) dają szeroki kąt widzenia, podczas gdy dłuższe ogniskowe (np. 85mm, 135mm) oferują węższy kadr, bardziej skupiony na szczegółach twarzy.

Krótkie ogniskowe: 24mm, 35mm, 50mm

24mm i 35mm – szerokokątne obiektywy

Szerokokątne obiektywy fotograficzne, takie jak obiektyw 24mm i obiektyw 35mm, są stosunkowo rzadko używane w fotografii portretowej, ale mogą być bardzo efektywne w odpowiednich sytuacjach.

Zalety:

• zbliżenie kontekstu: szeroki kąt widzenia umożliwia uchwycenie większej części tła i otoczenia, co może być przydatne, jeśli chcesz pokazać fotografowaną osobę w kontekście jej środowiska.
• dynamika i dramatyzm: przy odpowiednim zastosowaniu, szerokie kąty mogą nadać portretowi dynamiczności i dramatyzmu, tworząc ciekawą perspektywę.

Wady:

• zniekształcenia: szerokie kąty mogą wprowadzać zniekształcenia, zwłaszcza przy bliskim kadrze, powodując, że nosy, czoła czy inne części twarzy wydają się nienaturalnie duże.
• brak skupienia na twarzy: ze względu na szeroki kąt widzenia, trudniej jest skupić się na samej twarzy, co może odciągać uwagę od głównego tematu.

50mm – klasyczny „standard”

Obiektyw 50mm jest często nazywany „standardowym”, ponieważ jego pole widzenia jest zbliżone do tego, jak ludzkie oko postrzega świat. To bardzo wszechstronny wybór, zarówno do fotografii portretowej, jak i innych rodzajów fotografii.

Zalety:

• naturalna perspektywa: 50mm oferuje naturalną perspektywę, która nie wprowadza dużych zniekształceń, co czyni go idealnym do portretów ukazujących całą postać lub popiersie.
• wszechstronność: obiektywy 50mm są często małe, lekkie i jasne (duża przysłona), co umożliwia ich zastosowanie w różnych warunkach oświetleniowych.

Wady:

• brak wyraźnego oddzielenia od tła: choć obiektyw 50mm może tworzyć piękne rozmycie tła (bokeh), to jednak nie tak silne, jak w przypadku dłuższych ogniskowych.
• kompromis między kontekstem a detalem: 50mm jest świetnym kompromisem, ale może nie oferować tak dramatycznych efektów jak szersze lub dłuższe ogniskowe.

Polecane obiektywy 24 mm

Polecane obiektywy 35 mm

Średnie ogniskowe: 85mm, 100mm

Średnie ogniskowe, takie jak 85mm i 100mm, są najczęściej polecane do fotografii portretowej, szczególnie gdy celem jest uchwycenie głowy, ramion i popiersia.

85mm – złoty standard

Idealny portretowy wybór. 85mm to jedna z najczęściej używanych ogniskowych w fotografii portretowej, szczególnie w klasycznych ujęciach głowy i ramion.

Zalety:

• flattering perspective: ogniskowa 85mm minimalizuje zniekształcenia twarzy, oferując bardzo pochlebną perspektywę, która jest zarówno naturalna, jak i estetyczna.
• piękny bokeh: dłuższa ogniskowa i często szeroka przysłona (f/1.8, f/1.4) pozwalają na tworzenie pięknego rozmycia tła, co podkreśla fotografowaną osobę i odcina ją od tła.
• bezpieczny dystans: 85mm pozwala na fotografowanie z bezpiecznej odległości, co sprawia, że model czuje się bardziej komfortowo, jednocześnie umożliwiając zachowanie intymności w kadrze.

Wady:

• mniejsza wszechstronność: 85mm jest mniej wszechstronne niż krótsze ogniskowe, co sprawia, że trudniej jest uchwycić pełną postać lub szerszy kontekst bez cofania się.
• cena i rozmiar: dobre obiektywy 85mm mogą być droższe i większe niż bardziej uniwersalne obiektywy, co może stanowić wyzwanie dla początkujących fotografów.

100mm – dla większego oddzielenia

Ogniskowa 100mm jest bardzo podobna do 85mm, ale oferuje nieco większe oddzielenie od tła i bardziej skompresowaną perspektywę.

Zalety:

• większe rozmycie tła: 100mm pozwala na jeszcze większe rozmycie tła, co jest szczególnie przydatne w sytuacjach, gdy tło jest niepożądane lub rozpraszające.
• komfortowy dystans: większa ogniskowa pozwala fotografować z dalszej odległości, co może być przydatne w fotografii portretowej na otwartym powietrzu lub podczas sesji, gdzie model czuje się bardziej komfortowo, gdy fotograf znajduje się dalej.

Wady:

• mniejsza wszechstronność: podobnie jak w przypadku 85mm, ogniskowa 100mm jest mniej wszechstronna i bardziej specjalistyczna, co może ograniczać jej zastosowanie w niektórych sytuacjach.
• wymaga więcej miejsca: dłuższa ogniskowa oznacza, że potrzebujesz więcej miejsca do fotografowania, zwłaszcza w zamkniętych przestrzeniach.

Polecane obiektywy 85 mm

Polecane obiektywy 100 mm

Długie ogniskowe: 135mm, 200mm i więcej

Długie ogniskowe, takie jak 135mm i 200mm, są rzadziej używane w fotografii portretowej, ale oferują unikalne efekty, które mogą być niezwykle atrakcyjne, szczególnie w fotografii plenerowej.

135mm – super skompresowana perspektywa

Obiektyw 135mm jest ceniony przez profesjonalnych fotografów za jego zdolność do tworzenia wysoce skompresowanej perspektywy i doskonałego rozmycia tła.

Zalety:

• skompresowana perspektywa: 135mm oferuje bardzo skompresowaną perspektywę, która sprawia, że twarz wygląda smuklejsza, a tło jest bardziej rozmyte.
• idealne do zdjęć z dystansu: długie ogniskowe pozwalają fotografować z większej odległości, co jest idealne podczas fotografii w plenerze lub na wydarzeniach, gdzie nie możesz być blisko fotografowanej osoby.

Wady:

• wymaga dużej przestrzeni: ogniskowa 135mm wymaga więcej miejsca do fotografowania, co czyni ją mniej praktyczną w zamkniętych przestrzeniach.
• cena i ciężar: obiektywy 135mm są zazwyczaj droższe i cięższe, co może być problematyczne podczas dłuższych sesji fotograficznych.

200mm i więcej – ekstremalne portrety

Długie ogniskowe, takie jak 200mm i więcej, są rzadko używane w tradycyjnej fotografii portretowej, ale oferują unikalne możliwości.

Zalety:

• ekstremalne rozmycie tła: długie ogniskowe, takie jak 200mm, oferują ekstremalne rozmycie tła, co może stworzyć bardzo odizolowane i dramatyczne portrety.
• fotografia z dystansu: dłuższe ogniskowe są idealne do fotografowania z dużych odległości, na przykład podczas sesji w plenerze lub przy fotografii dzikiej przyrody, gdzie chcesz uchwycić naturalne zachowanie modela bez zakłócania jego komfortu.

Wady:

• bardzo mała wszechstronność: długie ogniskowe są wysoce specjalistyczne i nie nadają się do większości innych zastosowań fotograficznych.
• wymagają stabilizacji: obiektywy o ogniskowej 200mm i więcej wymagają stabilizacji (statyw lub monopod) ze względu na ich wagę i trudność w utrzymaniu ostrości z ręki.

Polecane obiektywy 135 mm

Dlaczego obiektywy stałoogniskowe?

W naszym artykule omówiliśmy jedynie obiektywy stałoogniskowe. Dlaczego?

Lepsza jakość optyczna: obiektywy stałoogniskowe zazwyczaj oferują lepszą ostrość i jakość obrazu w porównaniu do obiektywów zmiennoogniskowych (zoom). Dzięki prostszej konstrukcji optycznej, mniej elementów soczewek i mniejszej liczbie ruchomych części, obiektywy stałoogniskowe mogą minimalizować zniekształcenia i aberracje optyczne.

Szersza przysłona: obiektywy stałoogniskowe często mają większą maksymalną przysłonę (np. f/1.4, f/1.8), co pozwala na lepsze kontrolowanie głębi ostrości i tworzenie pięknego rozmycia tła (bokeh). Duża przysłona umożliwia również fotografowanie w słabszych warunkach oświetleniowych bez konieczności podnoszenia czułości ISO, co może wpłynąć na jakość obrazu.

Mniejsze rozmiary i waga: wiele obiektywów stałoogniskowych jest mniejszych i lżejszych od ich odpowiedników zmiennoogniskowych. Dla fotografów portretowych, którzy często pracują w terenie lub w studiu, mniejszy rozmiar i waga obiektywu mogą być dużym atutem, zwłaszcza podczas dłuższych sesji.

Specjalizacja w portretach: obiektywy stałoogniskowe, takie jak 85mm lub 135mm, są powszechnie uznawane za "klasyczne" narzędzia do fotografii portretowej, ponieważ ich ogniskowa oferuje idealną perspektywę i minimalne zniekształcenia. Wielu fotografów specjalizujących się w portretach wybiera te obiektywy właśnie ze względu na ich właściwości optyczne, które są optymalne dla tej dziedziny.

Jaki obiektyw sprawdzi się w fotografii portretowej?

Wybór odpowiedniej ogniskowej do zdjęć portretowych zależy od wielu czynników, takich jak styl fotografii, dostępna przestrzeń, osobiste preferencje fotografa i komfort modela.

• 24mm i 35mm: idealne do portretów kontekstowych i dynamicznych ujęć, ale mogą powodować zniekształcenia.
• 50mm: uniwersalne i wszechstronne, oferujące naturalną perspektywę.
• 85mm i 100mm: najczęściej używane do klasycznych portretów, z pięknym bokeh i minimalnym zniekształceniem.
• 135mm, 200mm i więcej: specjalistyczne narzędzia do portretów o wysokiej kompresji i dużym rozmyciu tła.

Najlepsza ogniskowa do fotografii portretowej to ta, która pozwoli Ci najlepiej uchwycić zamierzony nastrój i charakter fotografowanej osoby. Niezależnie od wybranej ogniskowej, kluczowe jest zrozumienie, jak jej długość wpływa na końcowy wygląd zdjęcia i jak wykorzystać te cechy na swoją korzyść. Warto pamiętać, że długość ogniskowej bezpośrednio wpłynie również na komunikację z osobą fotografowaną.  

Zapraszamy również do zapoznania się z naszym poradnikiem video: Jaką ogniskową wybrać do portretu? - poradnik dla początkujących.